کوبه مهرماه ۱۳۹۵ آغاز به کار کرد. کوبه با شعار «عرصهای آزاد برای اندیشیدن دربارۀ معماری ایران» تأسیس شد. در ابتدا متشکل از دانشجویان ترم سوم و چهارم کارشناسی ارشد رشتۀ مطالعات معماری ایران دانشگاه تهران بود، اما گذر زمان کوبه را تا اینجا رساند: خردادماه ۱۳۹۸. بازی افکارمان ما را از عرصۀ معماری فراتر برد، به عرصههای هنر و جامعه و فلسفه و تاریخ و سیاست کشاند، و گسترش فعالیتهایمان جمع ما را از مجموعۀ دانشجویان مطالعات معماری ایران گستردهتر کرد.
حالا وقت آن است که، پس از دو و نیم سال رشد اندیشهها و نوشتههایمان، پس از دو و نیم سال تجربهاندوزی و سعیوخطا، گامی به جلو برای تعمیق فعالیتهای کوبه برداریم. برای این کار تصمیم گرفتیم کوبه را اینبار در قالبی حرفهایتر و با محتوایی یکپارچه و منظم ارائه کنیم و آنچه اکنون پیش روی شماست نتیجۀ اولین تلاش ما در این عرصه است.
اما در ابتدای این مسیر باید پاسخ این سؤال را بدهیم که در این وانفسا چرا و با چه امیدی پا در این مسیر گذاشتهایم؟ بر کسی پوشیده نیست که در سالهای اخیر نشریات معماری یکییکی یا تعطیل شدهاند یا تبلیغاتچی. ما، آبادی، و همشهری معماری سه نمونه از خیل نشریات معماری تعطیلشدهاند و نشریات تبلیغاتی را هم نام نمیبرم که در این اولین شماره به کسی برنخورد، اما طرفه آنکه همانها هم حمایت مالی داشتند و ما همان را هم نداریم. با آگاهی از همۀ اینها چرا پا در این عرصه گذاشتهایم؟
۱. ناچاریم: ازآنرو که نوشتن کاروبار ماست و ما بدون آن متوقف میشویم و در خود فرومیمانیم، پس پیشاپیش بگویم که حتی اگر این تجربه هم شکست بخورد، تجربهای دیگر از همین جنس پیش روی ما خواهد بود؛
۲. عرصه خالی است: بعد از تعطیل شدن و تبلیغاتچی شدن رسانههای معماری، نیاز است صدایی در این عرصۀ خالی طنینانداز شود، لازم است جایی دربارۀ شهر و معماری و هنر و ادبیات و اجتماع و آینده در ارتباط با هم سخن گفته شود. شاید کوبه بتواند آن صدا و آن جا باشد؛
۳. فکر میکنیم قبلیها اشتباه کردند: بهنظر میآید رسانههای معماری خود را بیش از حد محدود کردند و در مطالبشان عرصههای مختلف مرتبط با معماری را رها کردند و «معمار» و «اثر معماری» را یگانه محور بحثهایشان قرار دادند. ما قصد داریم دایرۀ بحث را وسیعتر کنیم و چنانکه از آغاز در نظر داشتیم «عرصهای آزاد برای اندیشیدن» باشیم. کوبه فقط معماران و دانشجویان معماری را مخاطب خود نمیداند، هر دانشجوی رشتۀ تاریخ، پژوهشگر تاریخ اندیشه، یا جامعهشناس نیز میتواند مخاطب کوبه باشد؛
۴. و دلیل آخر هم این مصرع پایانی یکی از تصنیفهای عارف قزوینی است که «هست امید، ریشه تا در آب است».
کارشناس ارشد مطالعات معماری ایران
- 18 اردیبهشت 1401
- 27 مرداد 1399
- 27 مرداد 1399