عرصه‌ای آزاد برای اندیشیدن دربارهٔ معماری ایران

تصویر امیرحسین مقتدایی

امیرحسین مقتدایی

کارشناس ارشد مطالعات معماری ایران دانشگاه تهران
یادداشت
امیرحسین مقتدایی

خیابان شاه‌رضا هنر است!؛ نگاهی به خیابان شاه‌رضا از زمان شکل‌گیری تا پیروزی انقلاب اسلامی

پرده اول: از خندق تا خیابان (1310-1301) در سال‌های آغازین قرن 14 شمسی تهران شهری دارای حصار و خندق بود؛ حصاری هشت‌ضلعی که دوازده دروازه داشت. دروازه دولت و یوسف‌آباد (بهجت‌آباد)، دروازه‌های شمالی آن بودند. در بیرون از این محدوده

ادامه مطلب »
یادداشت
امیرحسین مقتدایی

غفلت مورخان معماری اسلامی از معماری شهر

بیش از صد سال از نوشتن تاریخ معماری سرزمین‌های اسلامی می‌گذرد. از بدو ظهور این رشته در اروپای غربی از دل ‌باستان‌شناسی و تاریخ هنر تا به امروز متون متعددی در توصیف و تحلیل معماری این سرزمین‌ها تحت عنوان معماری

ادامه مطلب »
یادداشت
امیرحسین مقتدایی

یادداشتی در باب بافت تاریخی سمنان

توجه به شاهکارهای معماری باعث نابودی بافت تاریخی در ایران شده است. شاید این جمله کمی به دور از انصاف باشد اما برای اندیشیدن درباره آنچه در صد سال گذشته در فضای دانشگاهی و دست‌اندرکاران میراث فرهنگی کشور رخ داده

ادامه مطلب »
یادداشت
امیرحسین مقتدایی

مناظری که نمی‌بینیم

بازنشر از فصلنامه علمی ترویجی دریچه، شماره ۸، ۱۴۰۱ روزانه بسیاری از مردم در شهرها از بوستان‌ها و باغ‌های عمومی بازدید می‌کنند و در دوردست‌ها مناظری چون کوه و جنگل را می‌بینند. نهادهای گوناگون مسئول حفظ این فضاها و میراث

ادامه مطلب »
یادداشت
امیرحسین مقتدایی

سرزمین ویترین‌ها؛ نگاهی به مجتمع‌های تجاری تهران در دهه‌های 1370 و 1380 خورشیدی

اگر خیابان لاله‌زار و فضاهایی که در آن وجود داشت را پیام‌آور مدرنیته‌ی شهری در ایران بدانیم، در کنار تئاتر و سینما، پاساژها نیز حضور پررنگی در این خیابان داشتند. شاید بتوان پاساژ را در پیوند با پرسه‌زنی که خود

ادامه مطلب »
نقد
امیرحسین مقتدایی

معماری و عشق؛ مصادیقی از معماری برای تأملات فلسفی لوک فری

پیش‌درآمد در همین ابتدای جستار لازم است منظور از عشق مشخص شود. تعبیر لوک فری[1] از عشق در آثار خود که این متن بازتابی از آن‌ها است، ازدواج مبتنی بر انتخاب آزاد از طریق و به‌خاطر شکوفایی عشق است.[2] فری

ادامه مطلب »
پرونده
امیرحسین مقتدایی

بنگله بستکی، بومی‌سازی گونه‌ای وارداتی

در جنوب ایران گونه‌ای از بناها هستند که بنگله[1] نامیده می‌شوند. بنگله را خانه‌ای کم‌ارتفاع که فقط یک طبقه یا در برخی موارد دارای اتاق‌هایی در پشت بام هستند تعریف کرده‌اند، یا خانه‌های یک‌طبقه‌ای که اتاق زیرشیروانی دارند. در اصل

ادامه مطلب »
یادداشت
امیرحسین مقتدایی

هزار قلعه صعب و هزار شارستان

تاریخ‌نگاران و پژوهشگران معماری ایران تاکنون به روش‌های گوناگون بناهای تاریخی را بررسیده‌اند؛ گاه به صورت سبکی یا دوره‌ای و گاه از دریچه کارکردی و به تفکیک بنا. اما دسته‌ای از بناها در اکثر این پژوهش‌ها مغفول مانده، گویی پژوهشگران

ادامه مطلب »
یادداشت
امیرحسین مقتدایی

سنت معماری ماوراء‌النهر از فروپاشی سامانیان تا ظهور تیمور (3)

پس از فروپاشی حکومت قراخانی توسط علاءالدین محمد خوارزم‌شاه بخشی از سرزمین‌های تحت سلطۀ آن‌ها به دست قراختاییان و بخشی به خوارزم‌شاهیان واگذار شد. پس از حملۀ مغول نیز ماوراءالنهر بیش از آن‌که تحت سلطۀ ایلخانان قرار گیرد تحت فرمانروایی

ادامه مطلب »