معماری پس از همه‌گیری کووید-۱۹؛ معرفی و مرور کتاب «Architecture After COVID»

مطالب این یادداشت، حاصل برداشت‌های نگارنده از کتاب مطالعه شده در نوزدهمین سری یعنی سری ویژۀ معماری، مرمت و شهرسازی ماراتُن کتاب‌خوانی پرتقال است که به مناسبت تولد چهارسالگی پرتقال و هفتۀ گرامی‌داشت مقام معمار سال 1403 ه.ش با همکاری رسانۀ کوبه و دیگر نهادهای تخصصی برگزارشده است. ماراتُن کتاب‌خوانی پرتقال کوششی برای مطالعۀ گروهی کتاب با فراهم آوردن امکان یادگرفتن و یاددادن است که توسط گروه داوطلب غیرانتفاعی با دغدغۀ اشاعۀ فرهنگ کتاب‌خوانی به‌صورت مشارکتی برگزار می‌شود. برای اطلاعات بیشتر، پرتقال را با شناسۀ «porteghalbookclub» در شبکه‌های مجازی تلگرام، اینستاگرام و لینکدین دنبال بفرمایید.

____‌_

کتاب «Architecture After COVID»

نوشتۀ Albena Yaneva(آلبنا یانوا)

Bloomsbury publishing , USA

چاپ اول، 2022 م

145 صفحه

 _____

مقدمۀ مترجم:

نویسنده این کتاب ایده آن را در طول همه گیری جهانی در بهار 2020، در حین قرنطینه و در سفر‌ها و پیاده‌روی‌هایی که با خانواده انجام می‌داد، یافت. او با دانشجویانی از کشورهای مختلف همکاری کرد تا ایده‌های مختلف در مورد وضعیت شهرهایی که دچار همه گیری هستند، را بررسی کند و با کمک و همکاری با متخصصان و افراد مختلف در عرصه‌های استعدادهای معماری در سراسر جهان به این ایده‌ها پرداختند. آن ها بازخوردهایی از دانشمندان و متخصصان دیگر رشته ها نیز دریافت کردند و در دانشگاه‌ها و موسسات مختلف به بحث و گفتگو پرداختند. نویسنده از حمایت خانواده، همکاران، دانشجویان و ناشرشان در به وجود آوردن کتاب قدردانی می‌کند و آن را به دوستان دانشگاهی‌شان که انگیزه‌دهنده این پروژه بودند تقدیم می‌کند.

***

مقدمه: بازگشت دکتر ریو¹

در فوریه 2020، نویسنده در مورد ²“La Peste” آلبر کامو به تفکر می پردازد و به پیوندهایی بین طاعون خیالی در اوران و ویروس همه گیر کووید-۱۹ می رسد. دگرگونی‌های فضایی ناشی از ویروس در این کتاب مورد بحث قرار گرفته و تعامل بین انسان‌ها، فضاهای مشترک و خود ویروس را مورد توجه قرار می دهد. سناریوی تأثیر همه گیری بر شهرها، معماری و ساختارهای اجتماعی مورد تأمل قرار می گیرد و ظهور شهرهای همه گیر و بازشکل گیری فضاهای شهری را به نمایش می گذارد. این کتاب بازسازی تمرینات معماری به دلیل قرنطینه‌ها را مورد بررسی قرار می دهد و روی نحوه تطابق طراحان با کار از راه دور و چالش‌های رو به رو در حفظ روش‌های سنتی همکاری تمرکز می کند. ضرورت به تغییرات ژرفی را نیز ارایه و تاکید می‌کند که باعث آن بیماری همه گیر شده است و هم چنین تحقق تجدید نظرهایی درباره هنجار‌های اجتماعی، روش‌های علمی و جوهر معماری را ترغیب می نماید. در نهایت، همه گیری را عاملی می داند که باعث ایجاد تأملات جدید در مورد آموزش معماری، کار فکری و نقش فضایی در دانش معماری شده است.

در پی بحران کووید-۱۹، شهرها به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار گرفتند و نابرابری‌های اجتماعی و ژئوپلیتیکی تشدید شد. نظریه‌پردازان شهری به وجود آمدن شکاف‌های جدید در سراسر جهان و تأثیر چشمگیری که همه‌گیری بر زندگی شهری داشت را مورد بحث قرار می دهند. این بیماری روندهای بومی‌سازی را تسریع داد و اهمیت عواملی مانند تراکم، مجاورت و دیجیتالی‌شدن را در برنامه‌ریزی شهری برجسته ساخت. بسیاری از معماران به وجود تغییراتی در معماری بر اثر این بحران اشاره کرده اند و از نظرات گوناگون درباره آینده شهرها و سبک‌های معماری پس از همه‌گیری سخن گفته‌اند. از طرفی، این بحران بزرگ شهرها را به سمت سازگاری با شرایط جدید و رشد جهت داده است که ممکن است منجر به ایجاد نوآوری‌ها در زندگی شهری شود. تأثیرات کامل همه‌گیری بر معماری و زندگی شهری هنوز مشخص نشده و موضوع بسیاری از بحث‌های کنونی است.

در این بخش به مفهوم “خوانش‌های دور³” در زمینه معماری در طول همه‌گیری پرداخته می‌شود. تحلیل مقالات انتشار یافته از مارس 2020 تا سپتامبر 2021، به طریقه‌ای دیجیتالی موضوعات و روندهای کلیدی را شناسایی می‌کند. از طریق این روش، موضوعات گوناگونی از جمله اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، راه‌های کار جدید، چالش‌های طراحی، برنامه‌ریزی و مسائل فنی معماری آشکار می‌شوند. این رویکرد نگاشت معنایی از خوانش‌های دور، به ما نشان می‌دهد که چگونه معماری به شکل جدیدی در برخورد با چالش‌های اجتماعی-اقتصادی جهانی تطور می‌یابد و به روی ضرورت پیگیری و تحلیل تغییرات جاری به جای محدود کردن تحلیل به پدیده‌ها یا تأثیرات، تأکید می‌کند.

 

 

تأثیر همه‌گیری بر فضاهای شهری و شیوه‌های معماری از طریق بررسی آزمایشگاه‌سازی فضای شهری مورد تحلیل قرار گرفته است. در این تحلیل از روش‌های مختلفی مانند عکس برداری، اطلاعات قوم‌نگاری و مشاهدات بافت‌های شهری در سراسر جهان برای ردیابی تغییرات ناشی از همه‌گیری استفاده شده است. هم چنین نقش ساختمان‌ها و سلسله مراتب شهری در جذب ویروس و انسان‌ها برجسته می شود و به بررسی تأثیرات روی عملکرد معماری و نیز تاثیر ظهور کارهای آنلاین و دور از اجتماع می‌پردازد. استفاده از اطلاعات قوم‌نگاری از راه دور با شیوه های معماری، به نوعی بینش جدیدی در مورد چشم‌انداز در حال تکامل طراحی عملکردی به پاسخ به بحران ارایه می‌دهد.

در این بحث، تکامل تحقیقات قوم‌نگاری در معماری، به ویژه در پاسخ به چالش‌های ناشی از همه‌گیری کووید-۱۹ مورد بررسی قرار می‌گیرد. تغییر به “قوم‌نگاری از راه دور⁴” در این بحث شامل تطبیق تکنیک‌های تحقیقاتی برای جمع آوری بینشی از معمارانی که بدون تعامل فیزیکی مستقیم در حال فعالیت بودند، می‌باشد. در این رویکرد از سوابق مکتوب، مصاحبه‌های از راه دور و اسناد بصری ارایه شده توسط معماران برای ثبت تجربیات آنها در طول همه‌گیری استفاده شده است.

به طور کلی، قوم‌نگاری از راه دور، تأملی در مفروضات و مفاهیم اساسی روش‌های قوم‌نگاری سنتی می‌باشد. این رویکرد می‌تواند به عنوان راهی جالب برای کشف عملکرد معماری و زندگی شهری در زمان بحران مورد استفاده قرار گیرد و اطلاعات ارزشمندی را برای انسان‌شناسی معماری ارایه دهد.

***

فصل اول: یک ویروس جدید در شهر

در سال 2019، ویروس کووید-۱۹ ظهور کرد و به سرعت در سراسر جهان گسترش یافت و در سال 2020 توسط WHO به عنوان بیماری همه‌گیر جهانی اعلام شد. این ویروس منجر به بیماری شدیدی شد و توانایی انتشار آن از طریق قطرات تنفسی و ذرات معلق در هوا، فضا را به یک عامل مهم در همه‌گیری تبدیل کرد. این ویروس علیرغم خاموش بودن خود، با ایجاد اختلال در زندگی روزمره تأثیر قابل توجهی داشت. مداخلات معماری برای مقابله با شیوع ویروس در شهرها و ساختمان‌ها انجام شد. از دیدگاه معماری، نقش طراحی ساختمان بر سلامت و کنترل انتقال ویروس‌ها بسیار اهمیت دارد و این متن بر روی اهمیت تحقیقات و تداخلات معماری و بهداشت عمومی تأکید دارد. تأکید آن بر همکاری بین فعالان مختلف در محیط‌های آزمایشگاهی و تأثیرات همه‌گیری بر شهرها و معماری متمرکز شده است.

 

***

فصل دوم: آزمایشگاه سازی فضای شهری

این قسمت به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه همه‌گیری کووید-۱۹ فضاهای شهری را به محیط‌های آزمایشگاهی تبدیل کرده است و بر چیدمان و جانمایی های فضاهای معماری و شهری و زندگی روزمره ساکنان آن تأثیر می‌گذارد. ظهور فناوری های جدید و ترتیبات فضایی و همچنین پیامدهای ارتباط اجتماعی را مورد بحث قرار می دهد. همچنین تغییرات در گونه‌شناسی معماری با الهام از همه‌گیری را برجسته می‌کند و در نتیجه آن تغییرات بالقوه در طراحی و توسعه شهری نمایان می گردد.

 

 شهرهای متروک، ساختمان های خالی

همه گیری کووید-۱۹ باعث شد شهرها متروک و حمل و نقل عمومی خالی شود زیرا قرنطینه ها و محدودیت ها، فضاهای شهری را تغییر دادند. اقداماتی مانند فاصله گذاری اجتماعی و کاهش ظرفیت ها منجر به تغییراتی در نحوه رفت و آمد مردم شد. استفاده از خودروها افزایش یافت و تغییرات زیرساختی مانند معرفی برخی خیابان ها با عنوان خیابان‌های بدون خودرو ایجاد شد. فرودگاه ها و ایستگاه های قطار اقدامات جدید سازماندهی و بهداشتی را اجرا کردند. فضاهای عمومی مانند کتابخانه ها تعداد افراد را محدود کردند و روال های جدیدی را معرفی کردند. همه‌گیری نه تنها فضاهای فیزیکی را تغییر داد، بلکه نحوه ارائه خدمات را نیز تحت تاثیر و دگرگونی قرار داد.

 

 

 شمارش افراد

پیاده‌سازی فناوری‌های جدید مانند چراغ‌های راهنمایی و کنترل دما برای تنظیم جریان مردم در فضاهای عمومی در طول همه‌گیری به شکلی جدید برای آن شرایط روی کار آمد. هدف این فناوری‌ها مدیریت کنترل جمعیت و تضمین ایمنی با محدود کردن تعداد افراد داخل خانه و غربالگری دمای غیرعادی بدن بود. سیستم‌های خودکار برای شمارش افراد در فضاهایی مانند سوپرمارکت‌ها و حمل‌ونقل عمومی برای حفظ یک محیط کنترل‌شده توسعه داده شدند. مثلا در آسانسورها قبلا فقط وزن افراد حائز اهمیت بود اما اینک تعداد نیز ملاک قرار می گرفت. استفاده از ربات‌های اندازه‌گیر دما و دوربین‌های مادون قرمز در ساختمان‌های عمومی برای شناسایی حامل‌های احتمالی ویروس رایج شد. این فناوری‌ها نحوه تعامل مردم با فضاهای عمومی را تغییر دادند، آیین‌های جدیدی را برای ورود به ساختمان‌ها معرفی کردند تا از رعایت اقدامات ایمنی اطمینان حاصل کنند و شاید هم به نوعی اعلام کنند که داریم شرایط ایمنی ایجاد می کنیم، چون در بسیاری از موارد حامل ویروس علائمی از خود بروز نمی داد. علی‌رغم اثربخشی این فناوری‌ها در شناسایی حامل‌های بالقوه ویروس، چالش‌هایی در مورد دقت و مقررات مطرح شد و طراحی پیچیده مورد نیاز برای قابل درک و مدیریت کردن ویروس در محیط‌های شهری برجسته شد.

 

 

 

 

ایجاد فضا، فاصله گذاری اجتماعی

این بخش تأثیر اقدامات فاصله‌گذاری اجتماعی در طول همه‌گیری را بر فضاها و ساختمان‌های شهری مورد بحث قرار می‌دهد. توضیح می‌دهد که چگونه علائم، چیدمان صندلی‌ها، سیستم‌های گردش یک طرفه و صفحه‌نمایش Perspex⁵ برای حفظ فاصله اجتماعی و به حداقل رساندن شیوع کووید-۱۹ پیاده‌سازی شدند. با این حال، انتقادات به نمایشگرهای Perspex به دلیل مسدود کردن بالقوه جریان هوا و عدم جلوگیری موثر از گسترش ویروس بسیار بود. در این جا، درک در حال توسعه از چگونگی گسترش ویروس و تعامل پیچیده بین عناصر معماری و اقدامات بهداشت عمومی در ایجاد فضایی جدید از فاصله در محیط‌های شهری را مورد تاکید و توجه قرار می دهد.

 

 

 

 

زندگی بدون تماس

همه‌گیری کووید-۱۹ با افزایش استفاده از تراکنش‌های دیجیتال، کدهای QR و خدمات آنلاین برای به حداقل رساندن تماس فیزیکی، تغییری بود به سمت زندگی بدون تماس. صنایعی مانند حمل‌ونقل، خرده‌فروشی و مکان های ارائه خدمات، پرداخت‌های بدون تماس و سیستم‌های رزرو آنلاین ارتقا یافتند. فناوری‌های دیجیتال فضاهای شهری مورد پذیرش قرار گرفت که منجر به تغییراتی دائمی در معماری و تجربیات شهری شد. همچنین استفاده از کدهای QR برای ردیابی تماس، بررسی سلامت و کاهش تماس فیزیکی رایج شد. به طور کلی، به نوعی سبک زندگی بدون تماس به دلایل ایمنی و سلامت برای عموم شکل گرفت.

 

 

ضد عفونی کننده، پوشش صورت با ماسک

این بخش اقدامات بهداشتی در فضاهای عمومی را مورد بحث قرار می‌دهد و بر افزایش استفاده و جانمایی ابزار و دستگاه های بهداشتی برای تامین سلامتی و رعایت پروتکل های وضع موجود تاکید می کند. نظافت و ضدعفونی کامل مکان های مختلف در فرودگاه ها و کتابخانه ها در بازه های نیم تا دو ساعته روی کار آمد و همچنین ظهور دستگاه های ضدعفونی کننده کتاب را در این شاهد بودیم. همچنین استفاده از ماسک برای پوشش صورت در فضاهای بسته اجباری شد که تعاملات اجتماعی و منظر شهری را دگرگون کرد و در ابتدای آن بسیار مورد نزاع و اعتراض قرار گرفت.

 

 

 

مدولار جدید

این قسمت به این موضوع می‌پردازد که چگونه همه‌گیری کووید-۱۹ تمرکز در فضاهای شهری را از بدن انسان، به ناحیه دست و لمس انسان تغییر داده است. اقدامات مختلفی مانند مدیریت زمان انتظار، ضدعفونی کردن، حفظ فاصله و بهبود تهویه در شهرها بسیار مهم شده است. پیکتوگرام هایی که بر بهداشت دست و پرهیز از دست دادن تاکید می کنند، زیاد شده است. همه‌گیری منجر به تمرکز مجدد طراحی در اطراف دست انسان، با تمرکز جدید بر به حداقل رساندن تماس فیزیکی با سطح (حتی در موارد ایمنی هم چون استفاده ازهندریل ها، کمک گرفتن از نرده و حفاظ ها، دستگیره های در و دکمه ها آسانسور) و ارتقای سلامت و رفاه شده است. اکنون انتخاب‌های معماری حول محور جلوگیری از تماس، با تاکید قابل‌توجه بر محیط‌های طراحی بدون لمس می‌چرخند.

 

 

  پیکتوگرام ها

استفاده از پیکتوگرام ها در فضاهای شهری در طول کووید-۱۹ متداول شد. این نشانه‌های بصری پیام‌های بهداشتی را به طور مؤثر و جهانی منتقل می‌کنند و به نگرانی‌های اجتماعی و فضایی مانند فاصله‌گذاری اجتماعی و بهداشتی می‌پرداخت. به طور استراتژیک در ساختمان ها و مناطق شهری قرار گرفته می شد تا راهنمای کاربران باشد و اقدامات ایمنی جدید را اعلام کند. با گذشت زمان، این پیکتوگرام ها در عادات ساکنان شهرها ریشه دوانده و به طور موثر جهت نظم بخشی و پایبند ماندن به شهروندان نقش ایفا کرد.

 

 

مراکز بیماری زدایی

فضاهای شهری به آزمایشگاه‌ها برای کنترل شیوع ویروس تبدیل شدند. این همکاری بین عوامل مختلف در اجرای شیوه‌ها و فناوری‌های جدید برای محافظت از جامعه بود. مشکلات سلامتی خصوصی اکنون به تهدیدهای سلامت عمومی مبدل می شود که منجر به بازتعریف زندگی شهری و آزادی‌های فردی می‌شود. این بخش نیاز به تلاش‌های جمعی برای مبارزه مؤثر با ویروس و هدایت چالش‌های ناشی از همه‌گیری را بیان می‌کند.

 

 

 توانایی به دام انداختن

تنظیمات آزمایشگاهی در همه‌گیری به عنوان تله‌هایی بود برای به دام انداختن ویروس و پویایی قدرت را بین انسان‌ها و غیرانسان‌ها تغییر می‌داد. این تله‌ها، خود مرز بین اسیر و اسیر کننده را که محو شده بود قصد داشت متمایز کند و تجربه شهری را تغییر دهد. در شهری که دچار همه‌گیری است، تعاملات تغییر می کند، از مسیریابی در بسترهای تله‌مانند تا بازتعریف تجربیات ذهنی و عینی درون آن دستخوش تغییرات قرار می گیرد. شرکت‌کنندگان خود را در شبکه‌ای از به دام افتادن می‌بینند که جوهره شهر و نحوه حرکت و تعامل افراد در آن را تغییر می‌دهد.

 

  دگردیسی شهری: فناوری های جدید برای مهار کردن و قابل دیدن کردن 

اقدامات ایمنی و بهداشتی در طراحی معماری و فناوری، به طرز ماهرانه ای پویایی شهری را تغییر داد. مرزهای بین فضاهای عمومی و خصوصی، محیط های تمیز و عفونی، و لمس در مقابل تعاملات بدون تماس را از بین برد. این تغییرات باعث ارزیابی مجدد نقش معماری در ارتقای سلامت و رفاه در محیط‌های شهری در میان شیوع ویروس‌ها شد.

 

***

فصل سوم: تغییرات در طراحی معماری به سوی عمل گرایی صرف

کووید-۱۹ روی شیوه‌های معماری تأثیر به سزایی گذاشت و طراحان را مجبور کرد تا با روش‌های جدید سازگار شوند. مطالعه‌ای که شامل 130 شرکت از کشورهای مختلف بود، نشان میدهد که محدودیت‌های همه‌گیر پاسخ‌های متفاوتی را در طرح ها باعث شد و نوآوری‌های معماری را به نوعی متفاوت پدید آورد. نویسنده اهمیت درک چالش‌های فعلی در این زمینه و این که چگونه دست اندرکاران، تغییرات را برای پذیرش عموم به عنوان یک «عادی جدید، روال زندگی جدید⁶» به صورت بالقوه هدایت می کردند، را شرح می دهد.

طراحان بی وقفه به دنبال ارزیابی های مجدد فرآیندهای طراحی شده و ساختارهای نهفته بالقوه در هر زمینه ای بودند. اختلالی که در جریان همه گیری ظاهر شد، به عنوان یک “آزمایش نقض⁷” جهانی عنوان شد، که جنبه های قبلاً نادیده گرفته شده طراحی را آشکار می کرد و معماران را به سوی نوآوری و تطبیق پذیری بیشتر از هر زمان دیگر سوق داد. اشتراک های قوم‌نگاری توسط شرکت های گوناگون سراسر جهان به صورت گسترده  تعریف شد و  این شرکت‌ها تنظیمات و نوآوری‌ها را در پاسخ به بحران، تغییر شکل روابط، فناوری‌ها و روش‌های ارتباطی در کارهای معماری و غیره را به اشتراک می گذاشتند. اختلالات ناشی از کووید-۱۹ هنجارها و روال های ثابت را چنان به چالش کشید که به کلی راه های جدیدی برای مطالعه، اصول طراحی، نحوه اجرای پروژه های معماری و تعریف آینده در پروسه کارهای معماری، روی کار آمد.

 

روتین ها: “جادویی” که فقط در فضای اداری می توانیم شاهد آن باشیم

این بخش به تفصیل شرح می دهد که چگونه به کلی رویه‌های همیشگی دفاتر معماری برای خلق و تبادل ایده ها مختل شد و به تفسیر به چالش‌های کار از راه دور از نظر از دست دادن تعامل فیزیکی و خلاقیت مشترک می پردازد. معماران اشتیاق به محیط اداری حضوری دارند که در آن ایده‌ها آزادانه جریان می‌یابند و تجربیات لمس متریال و دیدن فضا و در کل استفاده از حواس مختلف جرقه های خلاقانه طراحان را رقم می زنند. این قسمت به توصیف ارزش تعامل فیزیکی در تقویت فرآیندهای طراحی اختصاص داده و نقش برجسته آن را نشان می دهد، هم چنین به محدودیت های کار از راه دور در انتقال احساسات و تعامل با مشتریان می پردازد. در آخر چگونگی سازگاری شرکت‌ها با جلسات مجازی، مواجهه با موانع ارتباطی و تلاش برای حفظ همکاری و خلاقیت در یک محیط مجازی را شرح می دهد.

 

 

کاهش سرعت: بازگشت به ارتباطات کلامی(شفاهی)، نوشتاری و مبتنی بر طرح و اسکیس ها

بازگشت به ارتباطات شفاهی و نوشتاری در معماری، ناشی از ایجاد فاصله فیزیکی، بیانی واضح‌تر و نتایجی دقیق‌تر را سبب شد، همانطور که در شیوه‌هایی مانند Diego Arraigada Arquitectos و CityLAB دیده می‌شود. تغییری به سمت روش های ارتباطی طراحی به طور گسترده صورت گرفت و روش هایی مانند داستان سرایی و رمان های گرافیکی رایج شد که منجر به ارزیابی مجدد فرآیندهای طراحی تا هم کنون شده است. روش های معمارانه با نوع برقراری ارتباط در طول بحران تحولی جدید یافت که در آن ها دقت و برنامه‌ریزی در اولویت قرار می گرفت. از آن جایی که معماران در ارائه سناریوهای خود با تفسیرهای متفاوت روبرو می شدند، تصاویر بصری بیشتر از پیش جایگزین شدند. کار از راه دور پویایی تیم را به نوعی تغییر می داد، بیشتر کارها بر پایه اعتماد و همکاری صورت می گرفت که بازتاب عمیق‌تری در میان معماران منجر می شد. در نتیجه ی تغییر فرآیندهای طراحی، طراحان شاهد بازگشتی  به سوی پیش نویس ها و تکنیک های سنتی همراه با ابزارهای دیجیتال بودند. این تغییر ممکن است دقت و مهارت در طراحی را افزایش دهد، اما به طور بالقوه می تواند بازیگوشی ها و خودانگیختگی های طراحان را محدود کند. به طور کلی، پویایی تیم تغییر یافت و ارزیابی های مجدد رویکردهایی جدید برای حل چالش های معماری را امکان جدیدی بخشید.

 

 

حذف اضافات و افزایش سرعت، پیشرفت های تکنولوژیکی

همه‌گیری کووید-۱۹ پذیرش فناوری‌های پیشرفته در معماری و پیشرفت‌های فناوری اطلاعات را بیشتر از پیش روی کار آورد و عملا انتقال داده‌ها را به فضای ابری سوق داد. معماران در سراسر جهان ابزارهای آنلاین را برای کارهای گروهی و اشتراکی و مدیریت پروژه پیاده سازی کردند، مانند Asana و Microsoft Teams. این تغییر سریع به سمت ترکیب نوآوری‌های تکنولوژیکی، روش‌های کار را در شیوه‌های معماری تغییر شکل داد و رویکردی مشارکتی و روان‌تر برای کار طراحی پدیدار شد. ارتباطات بسیار مهم شد و ابزارهای دیجیتال قابلیت های اتصال و کار از راه دور را بهبود بخشیدند و همه و همه باعث ایجاد تغییر دائمی به سمت یکپارچه سازی دیجیتال در زمینه معماری شد.

 

 

ترکیب‌های جدید: ارتباط مجدد با “دیگران”

معماران با استفاده از ابزارهایی مانند Zoom برای جلسات، خود را با کار از راه دور در طول همه گیری تطبیق دادند. روش‌هایی مانند Hassell Studio و KPMB رویکردهای ترکیبی را برای تعامل با مشتریان میسر کرد و با چالش‌هایی در تعاملات حضوری برای برخی پروژه‌ها از این طریق فائق آمدند. برای پروژه های ساختمانی بزرگ، برنامه ریزی جلسات از طریق Zoom دست و پا گیر به نظر می رسید و در نهایت ناگزیر به برگزاری جلسات در محل پروژه بودند تا به راه حل های بهتر در تعامل مستقیم افراد با یکدیگر برسند. همه‌گیری باعث شد شرکت‌های معماری ارتباطات فراگیرتر و گسترده تر و به صورت مؤثر را در اولویت کار خود قرار دهند که این مهم از طریق جلسات ترکیبی، شکل‌دهی مجدد شیوه‌های طراحی و ارائه و پرورش درک عمیق‌تر از تعاملات بین حوزه‌های فیزیکی و دیجیتالی حاصل می شد.

 

 

نوآوری و خلاقیت عملگرا

بخش آخر در رابطه با تطبیق معماران در سراسر جهان  با شیوه‌هایی است که در طول همه‌گیری پاسخگو بودند و بر ماهیت محلی دانش معماری و هم چنین هویدا شدن آن چه در علم معماری توسط متخصصان کنار گذاشته شده بود و یا نهفته بود تأکید می‌کند. معماران به کاهش سرعت، بازاندیشی های چند باره و اقدام به نوآوری ها سوق داده شدند و این فرآیند منجر به پویایی‌های جدیدی در کار تیمی، سلسله مراتب و ارتباطات شد. این بیماری همه گیر به عنوان یک کاتالیزور برای تغییرات کوچک اما مهم در شیوه های طراحی عمل کرد. به نوعی متخصصان به سمت نوآوری های روزانه به جای انقلاب های بزرگ در حرفه شان روی آوردند. با تحلیل و بررسی این اختراعات و تغییرات به نظر کوچک، متن استدلال می کند که می توانیم به یک درک واقع بینانه از عملکرد طراحی در زمان های همه گیر دست بیابیم. معماران به طور شایسته ای انعطاف‌پذیری و تدبیر خود را نشان دادند و توانمندی خود را به عنوان عواملی که موقعیت‌های پیچیده را هدایت می‌کنند، به نمایش گذاشتند. هم چنین در جایگاهی قرار گرفتند که به ارائه راه‌حل‌های هوشمند جهت تأثیرگذاری های اجتماعی گسترده‌تر می پرداختند. همه‌گیری، طراحان را به آزمایش و یافتن فرصت‌ها در محدودیت‌ها سوق داد و در نهایت امیدی را سبب می شد که نویدبخش پویایی‌های فضایی اجتماعی مجدد است.

 

***

نتیجه گیری: توسعه‌ی تحقیقات معماری با رویکردی جدید

تغییرات نوآورانه ای که در شیوه‌های طراحی صورت پذیرفت منجر به تغییر ساختاری به سمت ایمنی و تطبیق پذیری شهرها شده است. شرکت‌های معماری خود را با فناوری‌ها و مقررات جدید منطبق کردند، شیوه‌های خود را بر پایه ایمنی و به حداقل رساندن تماس فیزیکی اولویت‌بندی کرده و رویکرد و تکاملی جدید در آن ها شکل گرفت. این تغییرات، متدولوژی‌های طراحی و نیز پویایی قدرت را در این حرفه تغییر می دهد که سبب تجهیز شرکت ها به قابلیت های همکاری به صورت گسترده تر، فراگیر بودن، توسعه بخشی و انعطاف‌پذیری در مواجهه با چالش‌های مداوم می گردد.

 

 

نگاهی از منظر تاریخی به نقش ویروس

مفهوم تاریخی بودن در زمینه همه‌گیری کووید-۱۹ مورد بررسی قرار می گیرد. در این منظر، دیدگاه سنتی تاریخ به عنوان یک پیشرفت خطی به چالش کشیده می شود و در عوض بر ماهیت دگرگون کننده رویدادهای تاریخی تأکید می کند. نویسنده به این موضوع می پردازد که چگونه این بیماری همه گیر هنجارهای ایجاد شده را مختل کرد و فضاهای شهری و شیوه های معماری را تغییر داد. این ویروس به عنوان یک “عامل” تاریخی به تصویر کشیده می شود که روابط و پویایی های مختلف را در جامعه تحت تأثیر قرار داده و بازتعریف کرد. تأثیرگذاری فراگیر ویروس بر شهرها و طراحی معماری چشم گیر بود و به عنوان واسطه ای عمل کرد که در تعاملات و ساختارهای متعدد مداخله گری کرده و تغییر شکل ایجاد کرده است.

 

 

بازتابی جدید، روش های جدید

در این بحران دیدگاه‌ها و روش‌های جدید در عملکرد معماری ظاهر شد. رویکردهای مختلف در مواجهه با تغییرات و چالش‌ها مانند افزایش همدلی، انعطاف‌پذیری و خلاقیت در حل مسئله کارآمد شد. این بیماری همه گیر منجر به ارزیابی مجدد طراحی فضا و تمرکز بر کیفیت و خلاقیت شده است. ملاحظات اخلاقی و آگاهی اجتماعی نیز اهمیت بیشتری یافته است. این کتاب ضرورت بر تحقیقات نوین در باب ارتباطات نزدیک و دور برای درک تأثیر همه‌گیری بر روی عملکرد معماری را مورد تأکید قرار می دهد. این امر مستلزم بازنگری در روش‌های تحقیق کیفی و طراحی‌ها و آرایش فضایی پس از همه‌گیری است. در ادامه سوالاتی را در مورد آینده معماری در دوران پس از کووید، مانند نقش فناوری، مواد و ارتباط اجتماعی در طراحی مطرح می شود. و در آخر تاکید می کند که معماران باید برای مقابله با چالش‌ها و فرصت‌های پیش رو، سازگارانه و نوآورانه عمل کنند.

 

***

نتیجه‌گیری مترجم:

به عنوان مترجم کتاب “معماری پس از کووید” نوشته آلبنا یانوا و نگارندۀ این یادداشت، تحولات عمیق و فرصت‌هایی که در زمینه معماری پس از شیوع ویروس کووید بروز یافته را این گونه شرح داده و تحلیل می کنم. تحولات شکل گرفته در دوران کووید باعث ایجاد تغییرات مهمی در نگرش به عملکردگرایی و تسریع در امور شده است.

در حال حاضر، بحث در رابطه با طراحی فضاهایی متمرکز بر بهداشت و سلامت توسط معماران روی کار آمده که در گذشته فقط مختص به عملکردهای خاص از جمله درمانی مطرح بود. استاندارد سازی های نوین در تهویه های ساختمان و فضاهای شهری، تنظیمات فضایی و دیگر ملاحظات بهداشتی اکنون برای طراحی و شکل گیری همه نوع محیط‌ تعریف می شود تا از طرفی نیاز‌های کارکردی را برطرف کند و از طرفی دیگر به ترویج بهداشت فیزیکی و روحی ساکنان بپردازد.

علاوه براین، پذیرش گسترده تکنولوژی نه تنها توسط جامعه معماران و متخصصان بلکه توسط عموم جامعه نیز نشانه ای از یک تغییر اساسی است. ادغام پیشرفت های فناوری در فرآیندهای طراحی مانند مدل سازی اطلاعات ساختمان (BIM)، تشکیل جلسات مجازی با رویکردی موثر با کارفرما و دیگر همکاران و در نهایت، غلبه بر محدودیت های جغرافیایی فرصت‌های جدیدی را برای معماران در سراسر جهان برای طراحی و ارایه پروژه‌ها به صورت آنلاین ایجاد کرده است و می تواند تحولی بی سابقه در نوآوری و خلاقیت ایجاد کند.

در آخر، به تعریفی از آینده معماری می رسیم که ترکیبی است از پیشرفت‌های فناوری و بهداشت جسم و روان انسان که در عصر پس از کووید به ظهوری نو رسیده است. به نظر می رسد با پذیرش این رویکرد جدید در فرآیند طراحی، معماران امروز می توانند نقش نوین خود را به صورتی موثرتر در جهت بهبود کیفیت زندگی انسان ها و پایدار سازی فرآیندها ایفا کنند.

____‌_

پی‌نوشت:

1. دکتر برنارد ریو پزشک متعهد و دلسوز رمان طاعون آلبر کامو است. او به طور خستگی ناپذیری برای مراقبت از بیماران در طول شیوع بیماری در اوران تلاش می کند و شجاعت و همدلی خود را در مواجهه با ناملایمات نشان می دهد.
2. رمانی نوشته آلبر کامو نویسنده فرانسوی است. در سال 1947 منتشر شد و به انگلیسی به عنوان “طاعون” ترجمه شده است. داستان در شهر اوران الجزایر اتفاق می‌افتد و حول یک اپیدمی طاعون می‌چرخد که در سراسر شهر گسترش می‌یابد و منجر به انزوا، ترس و تأمل در وضعیت انسان می‌شود. این رمان مضامین مختلف فلسفی، از جمله ماهیت آزادی، مبارزه با پوچی، و انعطاف پذیری روح انسان در برابر ناملایمات را بررسی می کند. «لا پسته» یکی از مشهورترین آثار کامو به حساب می‌آید و یکی از آثار کلاسیک ادبیات قرن بیستم است.

distant readings”. 3″

“خوانش های دور” به تجزیه و تحلیل متون نوشتاری از راه دور با استفاده از ابزارهای دیجیتال برای شناسایی مضامین و روندها بدون درگیری مستقیم با نویسندگان یا زمینه های اصلی گفته می شود.